فرهنگ امروز: مراسم گرامیداشت هجدهمین سالروز نهاد کتابخانه های عمومی کشور با حضور محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ علیرضا مختارپور، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و مهدی رمضانی، سرپرست نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد.
علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این مراسم ضمن تبریک ولادت حضرت امام سجاد (ع)، اظهار داشت: در جهان پر شور و شر امروز، با تنوع و تکثر اطلاعات و داده‌هایی که لحظه به لحظه جان و روان و فکر و روح تمام انسان‌ها را در معرض آسیب قرار می‌دهد و حتی فرصتی برای اعتبارسنجی آنها نیست، مخصوصاً نسل نوجوان و جوان ما در معرض تهدید جدی قرار داده، ارتباط با خداوند شاید بهترین مأمن و پناهگاه برای انسان‌ها است.
وی ادامه داد: ارتباط با خداوند و معنویت، امروز در جهان غرب و اقصی نقاط جهان مورد توجه قرار گرفته است. اگر نسخه‌های واقعی و صحیح برای این مشکلات ارائه نشود، قطعاً نسخه‌های دروغین و مسلک‌ها و فرقه‌های انحرافی، هر روز سر بر می‌آورد و نسل جوان و حقیقت جو و معنویت گرای جهان را در معرض تبلیغات خود قرار می‌دهد. گاهی یکی از بزرگ‌ترین ادعاهای این نوع مکاتب این است که انسان نیازمند برقراری ارتباط شخصی و مستقیم با خدا است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به دعای پنجاهم صحیفه سجادیه به ارتباط مستقیم، خالص و صمیمی میان مخلوق و خالق، اشاره کرد و گفت: این دعا از زبان امام سجاد (ع) بوده و دعایی معتبر است؛ در اواسط این دعا گفتگویی میان بنده و خداوند صورت می‌گیرد. «فَأَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ بِالَمخْزُونِ مِنْ أَسْمَائِکَ، وَ بِمَا وَارَتْهُ الْحُجُبُ مِنْ بَهَائِکَ، إِلَّا رَحِمْتَ هَذِهِ النَّفْسَ الْجَزُوعَةَ، وَ هَذِهِ الرِّمَّةَ الْهَلُوعَةَ، الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ حَرَّ شَمْسِکَ، فَکَیْفَ تَسْتَطِیعُ حَرَّ نَارِکَ، وَ الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ صَوْتَ رَعْدِکَ، فَکَیْفَ تَسْتَطِیعُ صَوْتَ غَضَبِکَ». «خدایا تو را سوگند می‌دهم به نام‌هایی که در گنجینه داری، به آنچه از جلالت در پس پرده قرار گرفته که رحمت آری بر این وجود بی‌تاب، و این مشت استخوان بی‌طاقت که تاب آفتاب تو را ندارد، تا چه رسد به گرمی دوزخت! و قدرت شنیدن صدای رعد تو را ندارد تا چه رسد به فریاد خشمت.»
مختارپور افزود: این مطالب در تقریر وضع بنده است و در فراز بعد زیبایی ارتباط با خداوند به خوبی بیان شده است؛ «فَارْحَمْنِی اللَّهُمَّ فَإِنِّی امْرُؤٌ حَقِیرٌ، وَ خَطَرِی یَسِیرٌ، وَ لَیْسَ عَذَابِی مِمَّا یَزِیدُ فِی مُلْکِکَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ، وَ لَوْ أَنَّ عَذَابِی مِمَّا یَزِیدُ فِی مُلْکِکَ لَسَأَلْتُکَ الصَّبْرَ عَلَیْهِ، وَ أَحْبَبْتُ أَنْ یَکُونَ ذَلِکَ لَکَ، وَ لَکِنْ سُلْطَانُکَ اللَّهُمَّ أَعْظَمُ، وَ مُلْکُکَ أَدْوَمُ مِنْ أَنْ تَزِیدَ فِیهِ طَاعَةُ الْمُطِیعِینَ، أَوْ تَنْقُصَ مِنْهُ مَعْصِیَةُ الْمُذْنِبِین» َ. «خدایا به من رحم کن؛ زیرا که فردی کوچکم، و قدر و منزلتم ناچیز است، عذابم چیزی نیست که به مقدار ذرّه‌ای در پادشاهی‌ات بیفزاید، و اگر عذاب دادن من در پادشاهی تو می‌افزود، هرآینه صبر بر آن را از تو درخواست می‌کردم و دوست می‌داشتم که آن فزونی تو را باشد؛ اما ای خدا، سلطنت تو بزرگ‌تر و پادشاهی‌ات با دوام‌تر از آن است که طاعت مطیعان در آن بیفزاید، یا عصیان گنهکاران از آن بکاهد». زیباتر و عاشقانه تر از این ارتباط بین بنده و خداوند در کدام مکتب و فرقه پیدا می‌شود!
دبیرکل سابق نهاد کتابخانه های عمومی کشور، اظهار داشت: عزیزان من، کتابداران عزیز، من هنوز هم عاشقانه شما را دوست می‌دارم و برای رفع مشکلاتتان، اگر کمکی از دستم برآید، تلاش می‌کنم. خوشحال هستم که امروز دولتی مردمی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای اهالی فرهنگ، هنر، ادب و کتابخانه و کتابدار، زحمت می کشند؛ تمامی اینها به جای خود، اما شما باید خودتان را زیاد کنید و معرفت، معنویت، علم و دانش حرفه‌ای خود را افزایش دهید.
وی با قرائت این شعر به سخنان خود پایان داد: بر لب تپش ترانه‌ای باشد و من / آرامش جاودانه ای باشد و من / از این همه‌های و هو چه حاصل / ای کاش غوغای کتابخانه ای باشد و من
در ادامه مهدی رمضانی سرپرست نهاد کتابخانه های عمومی کشور گفت: امروز برای کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، روز مبارکی است؛ ضمن تقدیر از اعضای هیئت محترم امنا و سپاسگزاری از تک تک کتابداران و کارکنان کوشای آن، از تمامی کسانی که در شکل‌گیری و تثبیت نهاد نقش داشته و در طول این ۱۸ سال، منشأ اثر و خدمات بوده اند، به ویژه استاد ارجمند و فاضلم، جناب آقای مختارپور که عنایتشان همواره بر مجموعه نهاد مستدام است، به نیکی یاد می‌کنم و نامشان را فراموش نمی‌کنم؛ افرادی که در طول تصدی مسئولیت با دل وجان در نهاد خدمت کرده‌اند و در نقطه‌ای که اکنون در آن ایستاده ایم، نقش داشتند. امروز به واسطه اعتماد وزیر محترم، بنده به عنوان سرپرست نهاد به همراه همکارانم ادامه دهنده این راه هستیم که از اعتماد ایشان تشکر می‌کنم.
وی افزود: امروز پس از گذشت ۱۸ سال از تأسیس نهاد، شاهد رشد شاخص‌ها در سرفصل‌هایی چون فضا و امکانات مطالعاتی، خدمات کتابخانه‌ای؛ توسعه منابع اطلاعاتی و توسعه فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی هستیم.
سرپرست نهاد کتابخانه های عمومی کشور ادامه داد: در سرفصل توسعه فضا و امکانات مطالعاتی، با ۳۶۷۸ باب کتابخانه عمومی (۲۷۱۰ باب نهادی، ۸۵۴ باب مشارکتی، ۲۸ باب مستقل و ۸۶ باب سالن مطالعاتی)، به ارائه خدمات می‌پردازیم. اقدام شاخص و مؤثر در این حوزه افتتاح کتابخانه مرکزی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) سنندج در آبان ماه سال جاری با حضور وزیر محترم بود که برخی از امکانات آن برای اولین بار در کشور مورد بهره برداری قرار گرفت. در تلاش هستیم در صورت تدبیر وزیر محترم تا پایان سال، کتابخانه مرکزی قم را به مردم عزیز قم تقدیم کنیم.
وی افزود: در بخش توسعه خدمات کتابخانه‌ای تلاش کردیم، صرف نظر از خدمت ذاتی امانت، خدمات جدیدی ارائه دهیم که از جمله آنها دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی علمی، طرح تحویل کتاب درب منازل (پیک کتاب)، و طراحی خدمات کوله کتاب برای مناطق روستایی اشاره کرد. توسعه خدمات گروه‌های خاص (تقویت بخش‌های نابینایان، ناشنوایان، ساماندهی نسخ، چاپ سنگی و سربی، توسعه خدمات به سالمندان و اتباع) از دیگر اقدامات در این حوزه بوده است. در سرفصل توسعه منابع اطلاعاتی علاوه بر خرید متمرکز منابع اطلاعاتی، به منظور مجموعه‌سازی بر مبنای نیاز مخاطب و اقتضائات محلی، طرح انتخاب کتاب با نظر کتابدار را در دو نوبت اجرا کردیم.
وی افزود: در بخش فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی، می‌توان به برگزاری جشنواره‌های کتابخوانی (از جمله یازدهمین دوره جشنواره کتابخوانی که ان شاءالله اختتامیه آن بزودی برگزار خواهد شد)، پنجمین جشنواره بین المللی کارتون کتاب، برگزاری قریب به ۳۰ هزار برنامه فرهنگی مجازی و حضوری، برگزاری برنامه‌های متعدد ادبی در بیش از ۸۵۰ محفل ادبی در کشور، تشکیل محافل قرآنی، برنامه‌های مناسبتی، پویش‌ها و انتشار ۱۵ جلد کتاب هدهد سفید ویژه نوجوانان اشاره کرد.
سرپرست نهاد کتابخانه های عمومی کشور گفت: در این مسیر بیانات رهبر معظّم انقلاب به‌عنوان نقشه راه برای تمام اجزای نهاد کتابخانه‌های عمومی همواره چراغ روشنگر راهمان بوده است؛ همچنین تلاش کرده‌ایم به کتابداران و کتابخوانان به عنوان دو رکن اصلی نهاد و مؤثر فرهنگ‌سازی توجه داشته باشیم.
وی افزود: سعی همه‌جانبه برای بهبود وضع معیشتی کتابداران، توانمندسازی نیروی انسانی از طریق برگزاری دوره‌های متنوع عمومی و تخصصی آموزشی در راستای تقویت و ارتقای سطح معرفتی و فرهنگی و حرفه‌ای، تقویت جایگاه اجتماعی از طریق معرفی نهاد در رسانه ملی، ایجاد ارتباط نزدیک میان کتابداران و مدیران ارشد نهاد و طراحی سازوکارهای لازم برای تداوم مجموعه‌سازی به انتخاب کتابداران مورد توجه بوده است.
رمضانی ادامه داد: در توسعه‌بخشی، به فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه‌ها و کتابداران با توجه به انواع مخاطبان و نیازهای ایشان به منظور ترویج مطالعه در کشور توجه شده است؛ همچنین توجه به گروه سنی کودک و نوجوان در تأمین منابع و طراحی فعالیت‌های کتابخانه‌های عمومی، از محورهای اصلی فعالیت‌ها بوده و به هم‌افزایی با سایر نهادها و ارگان‌های مرتبط و مسئول در امر کتابخوانی در کنار استفاده از ظرفیت خیّرین محترم در مسیر تحقق اهداف، توجه شده است.
وی افزود: ارتقای کیفی فعالیت‌ها مبنای کارمان بوده است؛ در راستای تبدیل کتابخانه‌ها به مراکز فرهنگی به عنوان رکنی تأثیرگذار در عرصة کتابخوانی از طریق طراحی برنامه‌ها و ارائه خدمات همت گمارده ایم. همچنین اجرای طرح آمایش سرزمینی در استان‌های کشور، تدوین استانداردهای تخصصی کتابخانه‌های عمومی، بهروزرسانی نظام جامع آماری نهاد در کنار برگزاری همایش‌های تخصصی «طراحی کتابخانه‌های عشایری» و «جایزه خدمات برون کتابخانه ای» مورد توجه بوده است.
سرپرست نهاد کتابخانه های عمومی کشور گفت: به منظور ارتقای شاخصه‌های فرهنگی، به شهرهای آسیب‌پذیر اجتماعی در ۳۱ استان کشور، نگاه ویژه شده است؛ توسعه فعالیت گروه‌های جهادی در مناطق محروم و گسترش و تنوع حوزه فعالیت‌های جهادی در این مناطق مدنظرمان بوده است. همچنین درحد بضاعت از طرح‌های فرهنگی ارائه شده به نهاد حمایت شده است.
وی ادامه داد: در طراحی برنامه‌ها، به کاربرمحورکردن خدمات توجه شده است. از همین منظر آموزش کاربران از طریق ارتقا و توسعه آموزش‌های «مهارتی»، «سواد اجتماعی»، «سواد علمی»، «سواد سلامت» با رویکرد تقویت کسب وکارهای کوچک و رونق و جهش در تولید ملی، تنوع یافته است.
رمضانی گفت: آنچه بدان اشاره شد ناشی از همّت بلند و تعهّد مسئولانة تمامی کارکنان نهاد است. از همه این عزیزان تشکر می‌کنم و توفیق شأن را در حوزه با برکت کتاب و کتابخوانی از درگاه حق مسألت دارم. یقین دارم نهاد کتابخانه‌ها با همّت متعالی و تلاش‌های جمعی و دلسوزانه عزیزانم در سراسر کشور و نگاه فرهنگی دولت مردمی بیش از پیش خوش خواهد درخشید و با توجه ویژه دولت و وزیر محترم به مسئله کتابخانه‌های عمومی و کتابداران، شاهد رشد و شکوفایی و ثبیت این نهال در باغ گسترده کتاب خواهیم بود؛ امیدوارم این تلاش مبارک، منظور نظر حضرت بقیه اللّه (ارواحنا فداه) باشد.
وی افزود: به فضل الهی و در ادامه روند رو به رشد، به آینده روشن نهاد خوشبینم، به یمن همدلی اهل فضل و علم و کتاب همیشه نور خدا در کتابخانه ماست؛ امیدوار به لطف خدای منانیم که سایه‌ی کرمش رهنمای اهل وفاست.
نظر شما